Het Zeeuws genootschap der Wetenschappen heeft al sinds 1923 zilver in bruikleen dat toebehoorde aan het voormalige Sint Jacobsgilde van Sint-Maartensdijk. Het genootschap heeft het op zijn beurt weer uitgeleend aan het Zeeuws Museum in Middelburg. De gildebeker uit 1595 is één van de topstukken in de collectie. Voor één dag (7 juni a.s.) komt de beker, samen met de ananaskom uit 1611 en de gildelepel weer naar hun oorsprong terug. Deze worden in Het Raedthuys tentoongesteld.
Het Sint Jacobsgilde had zijn oorsprong in de kerk. In oorsprong bedoeld voor mensen die een pelgrimstocht ondernamen (met name naar het graf van de heilige Sint Jacob in Santiago de Compostella), maar later ook hulp boden aan behoeftige mensen. In de Maartenskerk was sinds de 15e eeuw een Sint Jacobsaltaar. Het altaar overleefde de reformatie niet, maar het gilde wel.
De gildebroeders (en ook enkele zusters) waren voornamelijk afkomstig uit de gegoede burgerij en organiseerden een jaarlijkse maaltijd. De magistraat van de smalstad wilde dat de bezittingen van het gilde aan de stad zouden toekomen om daarmee werk aan de vesting te financieren. Het gilde wist dat te voorkomen. Halverwege de 18e eeuw is het gilde uitgestorven. De resterende eigendommen kwamen toen in bezit van de gemeente Sint-Maartensdijk die er tot 1923 zelf voor zorgde.
Programma 7 juni
9.00 – 13.00 uur
Expositie van Sint Jacobsbeker en ander zilver in Hotel Het Raedthuys, Markt 2, Sint-Maartensdijk (oude stadhuis van Sint-Maartensdijk)
9.00 – 12.00 uur
Voor groepen 7 en 8 van de basisscholen in Sint-Maartensdijk: toelichting in het Raedthuys op de Jacobsbeker door Fred van den Kieboom, stadsarchivaris van Tholen, en rondleiding in de Sint Maartenskerk in Sint-Maartensdijk
13.30 uur
Aanvang middagprogramma in Hotel het Raedthuys**
13.30 – 13.35 uur
Welkomstwoord door jhr. mr. K.F.H. Schorer, voorzitter van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (KZGW)
13.35 – 13.40 uur
Opening door mevr. G.J. van de Velde-de Wilde, burgemeester van de gemeente Tholen
13.40 – 14.30 uur
Lezing ‘Het zilver van het Sint Jacobsgilde’ door Fred van de Kieboom, stadsarchivaris Tholen
14.30 – 15.15 uur
Rondleiding in de Sint Maartenskerk
15.15 – 16.00 uur
Lezing ‘Pelgrimstochten door Zeeuwen in de 16e eeuw’ door drs.C.E. (Katie) Heyning, conservator van het KZGW
16.00 – 17.00 uur
Borrel